.
 

        I kontakt I strona główna I

     mirror na stronie audioretro.pl        

skarabo.net

 

projekty audio >> nie tylko lampowe > bi-amping, bi-wiring

 Strona  skarabo.net jest stroną hobbystyczną, więc nie wykorzystuję ciasteczek zapisanych na Twoim komputerze. Ale oczywiście w każdej chwili możesz je wyłączyć w swojej przeglądarce.


projekty audio  >> nie tylko lampowe >
  I bezpiecznie! I zasilacz preampa I wzmacniacz na LM I hybryda słuchawkowa I bi-amping I opóźniacz I ładowarka I podstawki I pomiary oscyloskopem I płytka drukowana I akumulatory I porady I  


 

 

Bi-amping, bi-wiring

 

Te nieco dziwne słowa oznaczają po prostu sposób łączenia kolumn głośnikowych ze wzmacniaczem, lub wzmacniaczami. Słowo "bi" odznacza coś podwójnego, dwukrotnego.

Tak więc "bi-amping" oznacza podłączenie dwóch wzmacniaczy do jednej pary kolumn głośnikowych, a "tri-amping" - trzech wzmacniaczy do jednej pary kolumn.

Z kolei przy "bi-wiringu" jeden wzmacniacz zasila kolumny głośnikowe za pomocą czterech przewodów (dwóch par przewodow).

Zacznijmy może od "bi-wiringu".

 

Bi-wiring

 

Kiedy zajrzymy na tylną ściankę "poważniejszych" niż głośniczki komputerowe kolumn głośnikowych, to zobaczymy zwykle dwa zaciski  do których podłączamy kabel głośnikowy. W niektórych kolumnach zacisków jest cztery, lub nawet sześć. Gdy przyjrzymy się dokładniej to zauważymy, że zaciski jednego koloru są połączone są ze sobą blaszką lub zworą z drutu.
W obudowie kolumny głośnikowej są przynajmniej dwa głośniki - głośnik wysokotonowy i średnio-niskotonowy. Wewnątrz obudowy zwrotnica głośnikowa rozdziela dostarczony do kolumn głośnikowych sygnał audio na część wysokotonową  i średnio-niskotonową. W bardziej rozbudowanych kolumnach, gdzie głośników jest więcej, zwrotnica głośnikowa jest bardziej złożona i rozdziela częstotliwości sygnału na więcej pasm. Zobaczmy na rysunek 1 który przedstawia schemat podstawowej, dwudrożnej kolumny głośnikowej.

 

zwrotnica głośnikowa -schematNa rysunku 1 z lewej, schematycznie jest pokazana dwudrożna kolumna głośnikowa. Składa się ona z dwóch głośników, wysokotonowego (pomarańczowy) i średnio-niskotonowego (niebieski) Zasilanie głośnika średnio-niskotonowego odbywa się za pomocą filtra dolnoprzepustowego składającego sie z dławika L i kondensatora C, a sygnał w głośniku wysokotonym filtrowany jest przez rezystor R, kondensator C i dławik L. Elementy RLC są tak dobrane, by podział częstotliwości następował (najczęściej) w okolicach 4 000 Hz.
Filtry połączone elektrycznie są wewnątrz obudowy, na zewnątrz wyprowadzone są tylko dwa gniazda głośnikowe do połączenia ze wzmacniaczem. Nie ma więc prostej możliwości rozdzielenia obu filtrów. Do zasilania kolumny wystarczy jedna para przewodów.

 

 

Kiedy "bi-wiring" jest możliwy?

bi-wiring - schemat Popatrzmy na schematy z lewej.
Na rysunku 2 widzimy schemat dwudrożnej kolumny głośnikowej (takiej jak z rys. 1), z tą tylko różnicą, że producent kolumny głośnikowej dodał drugą parę zacisków głośnikowych a zwory łączące obie zwrotnice wyprowadził na zewnątrz obudowy, dając tym samym możliwość wyboru zasilania głośników kolumny:
-  pojedynczą parą przewodów głośnikowych gdy zwory są założone (jak na rys. 2),
albo,
- po zdjęciu zwór można zasilać oddzielnie głośnik wysokotonowy i drugą parą przewodów głośnik średnio-niskotonowy z naszego wzmacniacza (rys. 3).
Zobacz też na schemat z prawej (rys. 4).

W bardziej złożonych, wielogłośnikowych kolumnach, niektórzy producenci dają możliwość zastosowania tri-wiringu.

bi-wiring
Rys. 4 - bi-wiring

 

Co to daje?

Rozdzielenie zasilania daje nam możliwość stosowania różnych kabli głośnikowych - grubszych do zasilania głośnika niskotonowego, który pobiera dużo więcej prądu - co powinno poprawić jakość basów. Oddzielenie zasilania głośnika wysokotonowego powinno polepszyć szczegółowość tonów wysokich i poprawić precyzję stereofonii poprzez zmniejszenie modulacji pomiędzy poszczególnymi składowymi sygnału płynącego w pojedynczym kablu.

Powstaje pytanie, czy warto stosować bi-wiring?

Jedni twierdzą że nie warto, inni z kolei chętnie dzielą się wrażeniami jakie usłyszeli po zmianie kabli i ich podłączeniu do wzmacniacza.

W każdym razie, jeśli mamy takie kolumny można osobiście sprawdzić wady i zalety bi-wiringu.

 

Na pewno większe różnice uzyskamy stosując inny sposób konfiguracji naszego zestawu audio, czyli...

 

Bi-amping

 

Jak łatwo sie domyślić, bi-amping to po prostu zasilanie kolumn głośnikowych dwoma wzmacniaczami.

Generalnie, bi-amping możemy podzielić na pionowy i poziomy.

Pionowy - to po prostu zasilanie każdej kolumny oddzielnym wzmacniaczem które powinny być jednakowe dla uniknięcia różnic dźwięku pomiędzy kolumnami. Takie zasilanie umożliwia podwojenie mocy, a odseparowanie kanałów może poprawić jakość stereofonii. Połączenie wymaga jednak zastosowania specjalnych interkonektów, no i należy ostrożnie podkręcać potencjometr by nie przekroczyć dopuszczalnej mocy dostarczanej do głośników.

 

Bi-amping poziomy daje więcej możliwości różnych konfiguracji, bowiem w tym układzie głośniki średnio-niskotonowe w obu kolumnach zasilamy jednym wzmacniaczem, a głośniki wysokotonowe w obu kolumnach innym wzmacniaczem. Dodatkowo mamy też możliwość stosowania różnych tak kabli głośnikowych  jak i interkonektów.

 

Co daje taki "poziomy" bi-amping?

- zwiększenie mocy wyjściowej zestawu

- poprzez zasilanie głośników średnio-niskotonowych oddzielnym wzmacniaczem poprawia się dynamika i bas (bas wymaga więcej mocy)

- zasilanie oddzielnym wzmacniaczem głośnika wysokotonowego powinno poprawić stereofonię oraz szczegółowość i dokładność wysokich tonów,

- możliwość stosowania tak różnych wzmacniaczy jak i kabli głośnikowych czy interkonektów.

 

Wadą takiego zestawu jest oczywiście wyższy koszt ze względu na zakup dwóch wzmacniaczy, większej ilości kabli głośnikowych a także interkonektów.
Inną wadą, jest konieczność oddzielnej regulacji głośności za pomocą dwóch pilotów lub gałek potencjometrów w obu wzmacniaczach.

Do tego może powstać problem z podłączeniem dwóch wzmacniaczy do jednego źródła sygnału audio na przykład odtwarzacza CD/DVD, w przypadku, gdy odtwarzacz nie ma podwójnych gniazd wyjściowych.
Niektóre wzmacniacze zintegrowane mają dodatkowe wyjście do zasilania drugiej końcówki mocy (zwykle opisane "pre-out", zobacz rysunek 6 na dole strony). Wtedy można te gniada wykorzystać do przesłania sygnału audio z jednego do drugiego wzmacniacza.

Ciekawym eksperymentem może być zastosowanie do zasilania niskich tonów mocnego tranzystorowca a do tonów wysokich słabszego, np. lampowca.

Efekty eksperymentów mogą być nieprzewidywalne, bowiem wynik końcowy zależy od wzmacniaczy, kolumn głośnikowych i od tego, czy taki eksperymentalny zestaw "zgra się" spełniając nasze oczekiwania.

No, ale na tym polega urok ciągłego poszukiwania najlepszego zestawu do uzyskania naszego idealnego dźwięku.

bi-amping 
Rys. 5 - bi-amping poziomy


Eksperymentując z bi-ampingiem pamiętajmy o najważniejszym:

Zwory na zaciskach kolumn MUSZĄ być ściągnięte! 


I proszę ostrożnie z podkręcaniem potencjometrów na maxa, łatwo uszkodzić głośnik wysokotonowy!

 

 

***

 Jak włączyć dodatkowy preamp do wzmacniacza zintegrowanego?

 Jeżeli jednak mamy wzmacniacz  zintegrowany, (popularnie zwany integrą), włączenie do systemu dodatkowego - zewnętrznego -  przedwzmacniacza jest możliwe, ale pod warunkiem że nasza integra ma możliwość rozdzielenia końcówki mocy od (wbudowanego) przedwzmacniacza.
By się przekonać o takiej możliwości, spójrzmy na tylną ściankę wzmacniacza - jeżeli są tam dwie pary gniazd typu "cinch" oznaczone (najczęściej) jako "Pre-out" i "Main-in" to znaczy że jest to możliwe. W gniazda te są włożone metalowe zwory (jak na rysunku), lub zamiast zwor, na przednim panelu znajduje się przełącznik którym można je rozłączyć. 

IntegraRys. 6 - wyjście pre-out i wejście main-in
we wzmacniaczu zintegrowanym

Taka konstrukcja wzmacniacza zintegrowanego umożliwia włączenie pomiędzy przedwzmacniacz a końcówkę mocy np. korektora czy bufora lampowego. Można też zasilać samą końcówkę mocy z oddzielnego przedwzmacniacza) czy nawet wprost z odtwarzacza CD, jeżeli ten ostatni ma regulację głośności na wyjściu.

Rysunek pokazuje schemat wzmacniacza zintegrowanego (jeden kanał, drugi jest identyczny). Zdejmujemy zwory, lub przełączamy przełącznik i uzyskujemy dostęp bezpośrednio do końcówki mocy (gniazdo "MAIN-IN").

Spotyka się też konstrukcje, gdzie na panelu tylnym są dwa gniazda oznaczone tylko "Pre-out". Wzmacniacz taki nie jest rozdzielany (nie ma gniazd "main-in"), a wyjścia służą jedynie do zasilania dodatkowej końcówki mocy z wbudowanego przedwzmacniacza.
Jest to przydatna funkcja, gdy chcemy zwiększyć moc naszego zestawu audio poprzez zastosowanie bi-ampingu. Taki wzmacniacz ma też taką zaletę, że obie końcówki mocy są sterowane jednym potencjometrem (pilotem) ze wspólnego przedwzmacniacza..

Podobne tematy:

1. Głośniki, zespoły głośnikowe
2. Test 30 (+2) wzmacniaczy lampowych (krótko i subiektywnie)

 

Bezpieczeństwo:

Urządzenia elektroniczne zwykle są zasilane z sieci 230V. 
Napięcie sieciowe jest niebezpieczne, dlatego stosuj przemyślane rozwiązania swoich konstrukcji tak, by nie narazić siebie i innych użytkowników na porażenie prądem elektrycznym! 
 


projekty audio  >> nie tylko lampowe >
  I bezpiecznie! I zasilacz preampa I wzmacniacz na LM I hybryda słuchawkowa I bi-amping I opóźniacz I ładowarka I podstawki I pomiary oscyloskopem I płytka drukowana I akumulatory I porady I  


powrót do góry >

I strona główna I audio retro I projekty audio I w wolnym czasie I warto odwiedzić I  

©  2000 - 2022 | Projekt strony: S.C.  |  Wszelkie prawa zastrzeżone